Cilt 1 sayfa 302
Vankulu Lugati cilt 1 sayfa 302
فتحيله
اولور
المقداد: میمك كسریلەوقافك سكونیلە صحابەدن بر كمسنەنك ادیدر
المقد: میمك وقافك وقافك فتحیلە دوز
برمكان مستوی معناسنه
قد:قافك فتحی ودالك سكونيله حرفدرفعلدن غيريه داخل اولمزوقدلمايفعل قولنك
جوابیدروخلیل ایتدی قد جوابە منتظر اولان كمسنەنك كلامندە ایراد اولنور مثلا بر كمسنە جوابە منتظر
اولسه قدمات فلان ديرلرواكر منتظر اولمادن خبرويرسلرقدمات ديمزلربلكه مات فلان ديرلر وكاه اولوركه
قدربمامعناسنه دخی استعمال اولنور واكرسن قدكلمه سن قلسك مشدد قلوب كتبت قداحسنة
دیرسن كذالككی وهو ولو بونلر برطریقلە اسم قلنسە اخرلری مشدد قلنور زیرا بو كلمەلردن نقض اولنان
حرفنەایدمكنە دلیل یوقدر پس اخر لرنە كندی جنسندن حرف زیاد اولنوب ادغام اولنور الااخری
الف اولان دلك زیرا اخری الف اولانك اخرینە همزەنك زیادە قلورسن زیرا اخری جنسندن الفكە زیادە
اولنە ایكی الف جمع اولماغن الف ثانیە حركت ویرلمك لازم كلدكدە الف همزەیە منقلب اولور مثلا لا ایلە
یاخود مایلە بر كمسنە تسمیە اولنسە لاء وماء دیرلر وقدك دیدكلر حسبك مناسنە اسمدر تقول قدی وقدنی
بالنون علی غیر قیاس زیرا بو مقولە نونك زیادە النمس افعالە مخصوصدر ضریتی كبی وشتثنی كبی
القراد:
قافك ضمیلە كنە دیدكلری نسنەكە دوەدە وسأبر طواردە اولور كاە اولوركە قراد صدرلە ممەنك باشی مراد
اولو رحمتالثدی مطماسنە
القردان: قافك كسریلە قرادك جمعیكنەلر معناسنە
التقرید: علی وزن التكریم
كنەلمك یقال قردبعیرك یعنی دوەكككنەلرن كیدروب پاك ایلە وتقرید الدمغە دخی دیرلرونونك اصلی بودركە
بر كمسنەنك یازودەیی طوتمق دیبلسە ابتد انی كنەلمك شكلندە اولور ام
القردان: ات ایاغندە شول یرك ادیدركە
انك طپوغندە بتن قللرلە طرناغی مابینندەدر
القرد: فتحتینلە بوكك یرامزی ویپاغینك عبث اولن یری
القردة:
كذالك فتحتینلە یرمز اولن بوكدن برپارەفی المثل عكرت علیالعزل باخرة فلم تدع ینجد قردة یعنی احمق عورت
اخرا یشە بشلدی یوك قومادی اكردی وعكرت عطفت معناسنەدر ونجد یوكسك یرە دیرلرویوك یرمز اولمق
یقال قرد الصوف یقردا من الباب الربع ودرییە كوە دوشوب فاسد اولمغەدە دیرلر یقال قرد الادیم اذا حلم
وبر كمسنە دخی عاجز اولمعین ساكت اولمغەدە دیرلر
الاقراد: همزەنك كسریلە عجزدن ساكت اولمق
القرد: قافك
فتحی ورانك كسریلە كوك اطرافندە پارە پارەاولوب بریبری اوزرینە مترتب اولن بلوت یقال سحاب قرد ای منقطع
فی افطار السماء
القرد: فاقك فتحی ورانك سكونیلە یاغی تلومە جمع ایتمك یقال قردت السمن فی السقاء قردە قردامن
الباب الثانی اذا جمعتەالقرد قافك كسری ورانك سكونیلە میمون دیدكلری جانور
القرود: ضمتینلە قردك جمعی
میمونلر معناسنە
القردة: قافك كسری ورانك فتحیلە كذلك جمعدر میمونلر معناسنە مثل قیل وقیلة وفی المثل
انە ازانی من قرد ابو عنید ایتدی بو مثلدە ذكر اولنان قرد هذیل طائفەسندن بررجلك اسمیدركە اكاقردبن
معاویەدیرلر وازنی زیادە زنا ایدیجی معنامسنەدر
القردد: علی وزن جعفر شول یركە غلیظومرتفع اولە
وبوندە حرقین متجانسین ادغام اولنمدی زیرابو فعللیە ملحقدر ملحقاولن ادغام اولنماز القرددقافك فرتحی
وذالك كسریلە جمعیدر غلیظ ومرتفع اولان مكانلر معناسنە
القرادید: دخی كلمسندر قرددك خمعدە
دالینی كزیە كوروب القردود قافك ضمیلەورانك سكونیلەودالكضمی ایلە مكان مرتفع غلیظ قردد معناسنە
متەكم الان مرور ایتدی
قردودة: الظهر كذالك قافك ضمیلەورانك سكونیلە ارقەنك اورتە یری القرمد
جعفر وزنی اوزرە نر نوع طاشدركە اوزرینە اتش یقوب تمام بشدكدن صكرە نكلە حوضلرصوارلر ابوعبیدە
ایتدی
القرامید: قافك فتحی ومیمك كسریلە یبان كچیسنك اولادیدر وقرمیدك دخی جمعی كلور كرمدلر
معناسنە
القرمود: قافك ومیمك ضمیلە قرامید مفردی یبان كچیسی اوغلاغیمعناسنە
القرمید: قافك
كسریورانك سكونی ومیمك كسریلە مداجر معناسنە المقرمد میمك ضمی وقافك فتحی ومیم ثانینك كذلك
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64